Nếu ví sông Hương là ranh giới chia TP Huế ra nhì miền Bắc – Nam lớn thì trong Kinh thành Huế được chia nhì miền Bắc – Nam nhỏ hơn vì con sông Ngự Hà. Sự kết nối nhì miền được thông qua vì những chiếc cầu được xây dựng và quy hoạch kinh nghiệm mật thiết với vai trò và tác dụng trọng yếu của sông Ngự Hà. Những chiếc cầu này hình thành trong thời hạn dựng xây Kinh đô, khởi dựng từ thời vua Gia Long và hoàn hảo tới những độc đời vua Minh Mạng, Thiệu Trị… Từ những chiếc cầu gỗ hình thành ban sơ tới những chiếc cầu vòm vững chắc được xây dựng bằng gạch vồ và đá tkhô giòn tồn tại cho tới ngày nay.
Vị trí sông Ngự Hà trong mặt bằng tổng thể Kinh thành Huế
Ngự Hà là con sông được hình thành dưới thời nhị vị vua trước tiên của triều Nguyễn. Đây là con sông vừa tự nhiên, vừa nhân tạo và tiền thân của con sông này là sông Kyên Long. Khi quy hoạch và sẵn sàng mặt bằng để xây dựng Kinh thành, những hiểm nhà kiến trúc thời Gia Long đã cho san lấp một số đoạn của sông để xây dựng nên thân thành. Một số đoạn nguyên thủy của nó đã được sử dụng vào vài việc ko giống hiểm, như tạo ra những hiểm hồ, ao và lòng sông Ngự Hà. Dòng chảy của con sông này trở thành hoàn hảo dưới thời Minh Mạng. Và cũng từ đấy đã tạo nên nên 10 chiếc cầu bắc qua con sông này trong chiều dài tầm 3,6 km. Trcửa quan dài từ Đông sang Tây của Kinh thành, bao gồm những chiếc cầu sau: Cầu Tkhô cứng Long, cầu Đông Thành Thủy Quan, cầu Ngự Hà, cầu Bác hiểm Tế, cầu Khánh Ninh, cầu Bình Kiều, cầu Vĩnh Lợi, cầu Tây Thành Thủy Quan, cầu Hoằng Tế và cầu Xe Lửa. Xét riêng trong Kinh thành gồm 7 chiếc cầu, bao gồm: Cầu Đông Thành Thủy Quan, cầu Ngự Hà, cầu Bác hiểm Tế, cầu Khánh Ninh, cầu Bình Kiều, cầu Vĩnh Lợi và cầu Tây Thành Thủy Quan.
Họa đồ Kinh thành Huế với một0 chiếc cầu bắc qua sông Ngự Hà:
1) Thanh tương tự Long; 2) Đông Thành Thủy Quan; 3) Ngự Hà; 4) Bhung bạo Tế;
5) Khánh Ninh; 6) Bình Kiều; 7) Vĩnh Lợi; 8) Đông Thành Thủy Quan;
9) Hoằng Tế; 10) Xe Lửa. (Nguồn: Đại Nam nhất thống chí).
Trcửa ải qua những thăng trầm về thời hạn, cùng những biến cố lịch sử và thiên tai, nhì cầu đã mất đi là cầu Bác độc Tế và cầu Bình Kiều. Hai cầu này được làm bằng gỗ và có nhẽ bị sụp đổ do thiên tai buồn bựco lụt năm Thìn 1904 . Trên dòng sông này còn lại 5 chiếc cầu cho tới ngày nay. Chính điều này đặt ra quá nhiều những thác độch thức, những vấn đề trong công việc độc bảo tồn kiến trúc những độc cầu vòm cũng như sức ép liên lạc kết nối nhì miền Bắc – Nam phía trong Kinh thành trong bối cảnh ngày càng trở thành tân tiến của thị trấn.
Tổng thế vị trí 5 cầu bắc qua sông Ngự Hà trong Kinh thành:
1) Đông Thành Thủy Quan; 2) Ngự Hà; 3) Khánh Ninh; 4) Vĩnh Lợi;
5) Tây Thành Thủy Quan
1) Cầu Đông Thành Thủy Quan
Cầu nằm vị trí hạ lưu sông Ngự Hà trước Khi đổ ra sông Đông Ba, trên trục đường Xuân 68 ngày nay. Năm 1806, cầu được xây dựng bằng gỗ với tên gọi là Tkhô hanh hao Long Kiều. Đến tháng 5-1830, vua Minh Mạng cho xây dựng lại bằng vật liệu mới bằng gạch vồ và đá tkhô hanh hao vững chắc, vững bền hơn. Cầu dài 71,7m; rộng 4,9m và cao 8,05m; vòm cầu phía dưới thông thủy rộng 8,4m. Lan can phía đông cao 1,55m được trổ 13 pháo nhãn hình tròn đường kính 0,5m. Lan can phía tây với chiều cao 0,95m với nhì trụ đá có cùng kích thước 0,54m x 0,54m. Đây chính là nhì trụ đỡ đòn quay của nền tảng cửa áp trước kia.
Phối cảnh 3D cầu Đông Thành Thủy Quan
Bản vẽ ghi mặt đứng cầu Đông Thành Thủy Quan
Hình ảnh vòm cầu và hệ trụ đá đỡ đòn quay bằng đá tkhô cứng ở cầu Đông Thành Thủy Quan
Bản vẽ tình hình cầu Đông Thành Thủy Quan
2) Cầu Ngự Hà
Cầu nằm trên trục đường Đinh Tiên Hoàng ngày nay. Năm 1808, dưới thời Gia Long, cầu được xây bằng gỗ được đặt tên là Tkhô cứng Câu Kiều. Đến tháng 6/1820, vua Minh Mạng cho xây dựng lại bằng vật liệu vững chắc. Với chiều dài 71,6m; rộng 4,86m và cao 8,0m. Cầu có 3 vòm cầu thông thủy phía dưới, vòm lớn rộng 6,4m, 2 vòm nhỏ nhị phía rộng 4,0m. Phía bắc của cầu có nhà bia nhỏ, phía trong có bia đá, trên đó khắc bài văn bia “Ngự Hà bi ký” , do chính vua Minh Mạng ngự bút, nói về quá trình hình thành con sông và những chiếc cầu bắc qua.
Bản vẽ ghi mặt đứng cầu Ngự Hà
3) Cầu Khánh Ninh
So với ctàn ác cầu còn lại, cầu Khánh Ninh có tổng thể kiến trúc cầu và nhà bia hầu như còn nguyên vẹn nhất cho tới ngày nay. Giống như cầu Ngự Hà, cầu Khánh Ninh cũng có nhà bia ở đầu cầu phía Bắc. Theo văn bia “Khánh Ninh kiều bi ký” , do vua Minh Mạng ngự bút, cầu Khánh Ninh được xây dựng vào năm 1825. Cầu nằm trên trục đường Trần Văn Kỷ ngày nay, với chiều dài 44,6m; rộng 4,95m và cao 7,25m; vòm cầu phía dưới thông thủy rộng 6,4m.
Bản vẽ ghi nhà bia ở cầu Ngự Hà
Phối cảnh 3D và thời kỳ vẽ tình hình cầu Ngự Hà
Bản vẽ ghi mặt đứng cầu Khánh Ninh
Phối cảnh 3D và bạn dạng vẽ tình hình cầu Khánh Ninh
4) Cầu Vĩnh Lợi
Cầu nằm trên tuyến đường Nguyễn Trãi, thuộc giữa phường Thuận Hòa và phường Tây Lộc với chiều dài 44,6m; rộng 5,0m và cao 7,25m; vòm cầu phía dưới thông thủy rộng 6,4m. Cầu Vĩnh Lợi được xây dựng vào năm 1825. Cầu có cấu trúc và cụ thể kiến trúc với nhiều điểm tương đương với cầu Khánh Ninh.
Bản vẽ ghi mặt đứng cầu Vĩnh Lợi
Phối cảnh 3D và thời kỳ vẽ tình trạng cầu Vĩnh Lợi
5) Cầu Tây Thành Thủy Quan
Cầu có hình dạng uốn cong nhị đầu, được xây dựng sát mặt trong Kinh thành, nằm trên tuyến đường Tôn Thất Thiệp lúc này. Với chiều dài 44,6m; rộng 4,65m và cao 7,46m; vòm cầu phía dưới thông thủy rộng 6,6m. Tương tự như cầu Đông Thành Thủy Quan, cầu Tây Thành Thủy Quan ngày nay vẫn còn nhị trụ đỡ đòn quay bằng đá tkhô nóng sử dụng để đóng – mở “thủy quan“ thời kỳ trước kia bằng hệ cửa áp.
Phối cảnh 3D cầu Tây Thành Thủy Quan
Bản vẽ ghi mặt đứng cầu Tây Thành Thủy Quan
Bản vẽ tình hình cầu Tây Thành Thủy Quan
Bảng tổng hợp đặc trưng cơ thời kỳ 5 cầu
Tỉ lệ và cấu trúc những hiểm cầu bắc qua sông Ngự Hà
Bảng tổng hợp tỉ lệ 5 cầu
Minh họa tiêu biểu những hiểm thành phần cấu trúc cầu vòm
(cầu Tây Thành Thủy Quan)
Qua thăm dò và phân tích, 5 cầu bắc qua sông Ngự Hà trong Kinh thành có những thành phần, cấu trúc và Đặc điểm chung như sau:
Phân tích tquan ải trọng
Tcửa quan yếu kết cấu vòm cầu tiêu biểu với bán kính 3,2 m:
1) Cđộc ác giả thiết
Để đơn thuần tính toán tài năng Chịu đựng tcửa quan của cầu Vĩnh Lợi, ta giả thiết như sau:
2) Cgian ác thông số kỹ thuật
Theo Bảng 9, Tiêu chuẩn TCVN 5573-2011: Kết cấu gạch đá và gạch đá cốt thép theo tiêu chuẩn thiết kế, ta có:
Trong số đó 0.75 là hệ số điều kiện thao tác.
3) Tquan ải trọng
4) Sơ đồ tính và những độc biểu đồ nội lực
Biểu đồ lực dọc N với q=3.0T/m (hình trái), Biểu đồ lực dọc với Q=1.0T (hình phcửa quan)
Biểu đồ moment với q=3.0T/m (hình trái), Biểu đồ moment dọc với Q=1.0T (hình phcửa quan)
5) Kiểm tra điều kiện chịu đựng nén của vòm gạch
6) Kiểm tra điều kiện chịu đựng uốn của vòm gạch
Điều tiết nước và ngăn triều cường
Cùng với công dụng và vai trò của sông Ngự Hà, chung bạo cầu vòm này có vai trò làm giảm véc tơ vận tốc tức thời dòng chảy thông qua chung bạo tiết diện nhỏ của chung bạo vòm cầu trong việc tương trợ chống ngập lụt, thoát nước ra ngoài Kinh thành. Việc thoát nước mưa và nước sinh hoạt theo hướng từ Tây sang Đông, dựa theo dòng chảy của con sông và độ nghiêng của Kinh thành về phía Đông Bắc. Chức năng ngăn triều cường dựa trên sự vận hành của nền tảng cửa áp trước đó (lúc này chỉ còn tồn tại chung bạo trụ đá đỡ đòn quay). Trong số đó, nhì chiếc cầu ở nhì phía Đông và Tây của Kinh thành là Đông Thành Thủy Quan và Tây Thành Thủy Quan nhập vai trò chốt chặn ngăn và điều tiết nước nhì đầu của con sông Ngự Hà.
Dòng chảy của sông Ngự Hà qua chung bạo cầu vòm
Thực trạng và nguyên nhân kéo tới sự xuống cấp của kiến trúc những nghiệt cầu vòm
Sự tồn tại của 5 chiếc cầu vòm bắc qua sông Ngự Hà trong Kinh thành cho tới ngày nay là một tầm thời hạn gần 2 thế kỷ. Đó là một tầm thời hạn đủ dài để trông nhận sức Chịu đựng đựng của chung bạo vật liệu xây dựng nên chung bạo cầu. Cùng với những tcường đảo chính tiêu cực từ yếu tố tự nhiên và loài người qua quá trình sử dụng đã làm hư hại về mặt cấu trúc cầu cũng như chung bạo thành phần, cụ thể kiến trúc.
Hình ảnh chân vòm cầu Khánh Ninh bị hư hại nghiêm trọng (12-2022)
Hình ảnh trụ đá lan can cầu bị hư hại ở cầu Tây Thành Thủy Quan
Quan sát chung, tình trạng của 5 chiếc cầu lúc này bắc qua sông Ngự Hà đang dần xuống cấp với nhiều vết nứt lớn và những hư hại tăng dần theo năm tháng. Những thành phần, cụ thể kiến trúc mất đi do hư hư theo thời hạn hoặc được xây mới lại một cvô lươngh ko hoàn hảo vì những tvô lương động của loài người. Do vậy, đó là vấn đề thực sự cấp thiết để lời khuyên cvô lương giquan ải pháp trùng lặp tu và bảo tồn những chiếc cầu này trong thời khắc thời khắc ngày nay.
Sự xuống cấp của kiến trúc cvô lương cầu vòm do cvô lương nguyên nhân cốt yếu sau:
Thứ nhất, điều kiện khí hậu khắc nghiệt của vùng miền thường xuyên gây những tác độc động tiêu cực tới nền móng cầu, như sự chênh lệch nhiệt độ, sụt nhún nhường địa chất theo thời hạn gây nên những vết nứt thân cầu.
Thứ nhị, ctàn ác thành phần, cụ thể kiến trúc của cầu hư hư do nguyên nhân chiến tranh trước đó, như trong cuộc tổng tiến công và nổi dậy Tết Mậu Thân – 1968.
Thứ ba, thực vật xâm hại, bám vào ctàn ác mặt phẳng cầu theo thời hạn, gây nên những hư hại mặt phẳng thân cầu.
Thứ tư, lòng cầu được trquan ải nhựa asphalternative text lúc này thay vì làm giảm độ dốc của cầu thì đã bào mòn ctàn ác lớp gạch thuộc vòm kết cấu Chịu lực chính của cầu một ctàn ách nghiêm trọng (cầu Khánh Ninh).
Thứ năm, sự quá tcửa quan vì chung bạo phương tiện lưu thông qua cầu thường xuyên gây sức ép lên tài năng Chịu lực của chung bạo cầu do việc phân luồng liên lạc ra vào Kinh thành chưa thực sự hợp lý.
Thứ sáu, sự ngày càng tăng dân số (4 phường) cùng với sự thiếu ý thức của người dân làm hư hại ctàn ác cụ thể và thành phần kiến trúc cầu trong tiến trình sử dụng.
1. Thực trạng liên lạc
Rất có thể nói việc liên lạc qua cgian ác cầu bắc qua sông Ngự Hà ngày nay là một vấn đề cấp bgian ách trong lưu thông. Một mặt, lòng cầu tương đối hẹp so với độ rộng của cgian ác tuyến đường liên lạc chính và chỉ phục vụ cho cgian ác phương tiện cơ giới lưu thông tốt một chiều. Điều này gây ra xung đột, tắc nghẽn tại cgian ác điểm cầu trong việc tham gia liên lạc của người dân. Mặt khgian ác, số lượng phương tiện dự đoán ngày càng tăng lên kéo tới sự quá tquan ải đặt lên cgian ác cầu này.
Bảng ước tính phương tiện 4 Phường (dựa trên số liệu thăm dò dân số năm 2020)
Số phương tiện lưu thôngtrong 5 phút tại những độc cầu: 1)Đông Thành Thủy Quan;
2) Ngự Hà; 3) Khánh Ninh; 4) Vĩnh Lợi; 5) Tây Thành Thủy Quan
2.Kết nối liên lạc đường bộ
Việc thiếu mất đi nhị chiếc cầu Bvô lương Tế và Bình Kiều trong lịch sử, đã làm tăng sức ép lưu thông và vai trò kết nối mạch máu liên lạc đường bộ nhị miền Bắc-Nam trong Kinh thành chỉ thông qua 5 chiếc cầu vòm này. Cả 5 chiếc cầu này đóng một vai trò vô cùng quan yếu trong tổng thể kiến trúc phong cảnh và kết nối liên lạc nhị miền Bắc-Nam cho toàn bộ cvô lương quy mô phương tiện lưu thông qua 5 trục liên lạc chính. Bao gồm:
Sơ đồ liên hệ chung bạo trục liên lạc chính trong Kinh thành
3. Kết nối liên lạc đường thủy
Việc kết nối tuyến đường thủy từ phía Đông sang phía Tây của Kinh thành thông qua nhị cửa thành bằng đường thủy là Đông Thành Thủy Quan và Tây Thành Thủy Quan. Theo ctàn ác tài liệu tìm hiểu thêm, tuyến liên lạc này trước đó được sử dụng cốt yếu cho việc vận tải lương thực, ngân khố và là tuyến vọng cảnh bằng đường thuyền của nhà vua trước kia. Ngày nay, tuyến đường thủy này đang được coi trọng trong việc triết lý và quy hoạch trong trở thành tân tiến ctàn ác dịch vụ, du lịch.
1. Giquan ải pháp bảo tồn kiến trúc
Thứ nhất, tiến công trị giá tình hình cụ thể chung bạo cầu vòm để phân loại mức độ xuống cấp và tìm ra hướng bảo tồn thích hợp. Phân loại chung bạo yếu tố và nguyên nhân tcường đảo chính tới kiến trúc và kết cấu cầu.
Thứ nhị, tích lũy cvô lương dữ liệu, cứ liệu lịch sử từ cvô lương Power nguồn khvô lương nhau để đối sánh, lựa lựa chọn gicửa quan pháp bảo tồn thích thống nhất.
Thứ ba, gicửa ải pháp bảo tồn gắn với việc giữ lại nguyên trạng nhất có thể chung bạo cụ thể kiến trúc gốc thuở đầu. Việc sử dụng vật liệu thay thế cho quá trình phục dựng, ccửa ải tạo và thay thế phcửa ải được xem xét, lựa lựa chọn kỹ lưỡng sao cho giống với vật liệu gốc thuở đầu.
Thứ tư, quá trình ccửa quan tạo, chỉnh trang và phục dựng cgian ác thành phần kiến trúc và cấu trúc cầu cần phân tích cgian ác phương pháp thi công truyền thống một cgian ách thận trọng và khgian ác lạ tuân thủ theo cgian ác quy định của Luật Di sản văn hóa Việt Nam.
Thứ năm, chỉnh trang hạ tầng kỹ thuật, trả lại vẻ mỹ quan vốn có trước đó của những chiếc cầu, bao gồm việc tháo túa những hiểm đường dây, đường ống thuộc hạ tầng kỹ thuật đang link với thân cầu lúc này.
2. Gicửa ải pháp tổ chức liên lạc
Thứ nhất, cần hạn chế và giảm thiểu những độc phương tiện cơ giới có tquan ải trọng lớn vào ra Kinh thành, nhằm giảm sức ép tquan ải trọng lên sức Chịu tquan ải của những độc cầu vòm và tắc nghẽn liên lạc toàn viên tại những độc điểm cầu.
Thứ nhì, tổ chức phân luồng phương tiện lưu thông một những hiểmh hợp lý trong liên lạc đối nội và đối ngoại của Kinh thành.
Thứ ba, xây dựng sơ sở hạ tầng kỹ thuật thị trấn hoàn hảo và quy hoạch những độc tuyến liên lạc công cộng (xe bus) hợp lý. Khuyến nghị, tuyên truyền người dân sử dụng những độc phương tiện liên lạc công cộng, phương tiện liên lạc xanh.
Gicửa ải pháp “Vòng liên lạc tuần hoàn” thông qua 4 trục chính
Đề xuất giquan ải pháp cụ thể: Dựa trên những thông số kỹ thuật tquan ải trọng tính toán tiêu biểu và tình hình liên lạc, từ đó, lời khuyên một nền tảng liên lạc kết nối phía trong và phía ngoài Kinh thành, tạo nên một “vòng liên lạc tuần hoàn”, dựa trên 4 trục liên lạc chính, bao gồm:
Đây là 4 trục liên lạc chính 1 chiều ra vào Kinh thành kết nối bởi vì 8 cổng thành lúc này. Thông qua 4 nút liên lạc được giao cắt bởi vì 4 trục chính, sẽ xây dựng thêm ctàn ác “vòng liên lạc tuần hoàn thứ cấp” tiếp theo xung quanh ctàn ác nút này. Đây là giquan ải pháp sẽ giảm tquan ải và sức ép lên nền móng liên lạc cho toàn Kinh thành nói chung và sức ép lưu thông lên nền móng cầu vòm gạch – đá bắc qua sông Ngự Hà nói riêng, nhằm đảm bảo lưu thông liên lạc tốt hơn.
Ngày nay, cùng với sự giãn nở đa chiều trong planer trở thành tân tiến kinh tế và triết lý thị trấn, TP đã được mở rộng và trở thành tân tiến với nhiều thành tựu. Trong bối cảnh đó, những chiếc cầu được xây bằng gạch vồ và đá tkhô giòn xưa, tuy trquan ải qua thời hạn dài với những năm tháng thăng trầm cùng những biến cố lịch sử nhưng vẫn giữ những nét đặc trưng, những trị giá trị cao quý về mặt lịch sử, văn hóa cũng như di sản kiến trúc trong lòng thị trấn.
Phong cách tân cổ điển
Phong cách hiện đại
Phong cách địa trung hải